Jubileum-conferentie

Stichting LOKAAL vierde 19 november 2024 haar 30-jarig bestaan met de jubileumconferentie Wederzijds vertrouwen begint lokaal!. Reden voor een feestje met een serieuze ondertoon, want in een stad met landelijk de laagste opkomst bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen, hardnekkige armoede en de meeste slachtoffers van de toeslagenaffaire is veel werk aan de winkel om het vertrouwen tussen Rotterdammers en de lokale politiek te herstellen.

‘Hup democratie’
Afzwaaiend stadsdichter Elfie Tromp verrichtte de aftrap van de bijeenkomst in Kantine Walhalla met het jubileumgedicht getiteld (hoe kan het ook anders): Wederzijds vertrouwen. Elfie Tromp: ‘Dit gedicht voelt als een kroon op mijn werk. Hup democratie.’

Boeteophogingen
Daarna was het woord aan de eerste gastspreker: directeur Jerzy Soetekouw van vrijwilligersorganisatie Humanitas. Deze organisatie startte de petitie Stop de schuldenindustrie. ‘We staan in ons land toe dat mensen in een neerwaartse spiraal van schulden belanden. Boeteophogingen zijn een verdienmodel op mensen die hun rekeningen niet kunnen betalen,’ stelde hij.

In de knel
Jerzy wees erop dat de instroom in de formele schuldhulpverlening is gehalveerd, terwijl de toestroom in de informele schuldhulpverlening (dus familie, vrienden en kennissen) verdubbelde. Een afbrokkelende verzorgingsstaat, institutioneel wantrouwen, niet digitaal vaardigzijn… het zijn allemaal redenen waarom steeds dezelfde groep mensen verder in de knel dreigt te komen en niet meer om hulp durft te vragen van de overheid.

Ontwerpfout
Het betoog van Marije van den Berg (van o.a. de podcast Democratie in Uitvoering) sloot aan op het verhaal van de Humanitas-directeur. ‘The purpose of a system is what it does,’ stelde ze. Met andere woorden: het doel van een systeem is wat er uiteindelijk uit de machine rolt. ‘Kennelijk hebben we een schuldenmachine gemaakt. Als steeds dezelfde mensen pech hebben, is dat een ontwerpfout.’

Eigen tempo
Gelukkig weet de samenleving zelf altijd praktische oplossingen te bedenken. Dat bleek tijdens het afsluitende panelgesprek onder leiding van Gino van Weenen met wethouder Armoedebestrijding Natasha Mohamed-Hoesein, Jamal Oulel van stichting Socialdebt en Marjorie Malbons van stichting MAIT. Socialdebt lost beginnende schulden van jongeren af, die zij zelf vervolgens in eigen tempo en zonder extra kosten kunnen terugbetalen. Jamal Oulel: ‘Ik had zelf ook ooit beginnende schulden. Weet je wat er werd gezegd toen ik om hulp vroeg? Kom maar terug als je meer schulden hebt.’ Het sloot aan bij een eerder voorbeeld van Jerzy Soetekouw die als arme student geadviseerd werd een lening af te sluiten.

Vertrouwen geven
Voor wethouder Natasha Mohamed-Hoesein zijn initiatieven zoals Socialdebt en MAIT, die Rotterdammers o.a. helpt met hun financiële administratie, parels die doordringen tot in de haarvaten van de stad. ‘Op die manier bereik je de volle breedte van de stad. Wat jammer is, is dat je als gemeente dergelijke organisaties steunt, maar niet als zodanig wordt genoemd. Uiteindelijk moet het vertrouwen hersteld worden samen met zulke organisaties.’

Marjorie Malbons van stichting MAIT: ‘De gemeente vinden voor hulp is niet moeilijk. Maar de drempel overgaan, is dat voor veel Rotterdammers wel.’ Toch raadt ze hen aan om dat wel te doen. ‘Het is ook aan de burger om de overheid een beetje vertrouwen terug te geven. En desnoods lopen wij van stichting MAIT met je mee.’

Foto’s: Wim van den Broek