Masterclass Socratic Design

Hoe één van de belangrijkste beloften van de decentralisatie van het sociale domein, namelijk democratisering, waar te maken? Hoe overheidsmacht aan burgerkracht te koppelen? Hoe verbinden wij de systeemwereld van bestuur aan de leefwereld van Rotterdammers? Is hiervoor meer nodig dan alleen goede beleidsvoornemens?

De invloed van de gemeente op het dagelijks leven van de burger neemt toe. Van burgers wordt in de zogenoemde participatiesamenleving verlangd dat zij hun beste beentje voorzetten en er wordt veel meer gevraagd van de eigen verantwoordelijkheid van Rotterdammers. Dit alles gaat gepaard met een zoektocht naar een andere, meer horizontale  rolverdeling tussen (semi)overheid, burgers en zorg- en welzijnsinstellingen.

Maar ondanks de grote beloften voor democratisering die de decentralisaties in zich dragen blijkt voor het succesvol koppelen van overheidsmacht aan burgerkracht, het verbinden van de systeemwereld van bestuur aan de leefwereld van Rotterdammers meer nodig te zijn dan alleen goede beleidsvoornemens. Cruciaal is dat beide werelden van elkaar leren, door samen (maatschappelijk/sociale) vraagstukken te analyseren, ermee te worstelen en uiteindelijk toe te passen. De Socratische dialoog is de gespreksvorm bij uitstek waarin de basis wordt gelegd voor zo’n gezamenlijk leerproces. Het is een gesprekstechniek waarin deelnemers in staat worden gesteld om collectieve kennis en wijsheid te genereren.

Deze Masterclass Democratische Vernieuwing die LOKAAL samen met het EMI (Expertisecentrum Maatschappelijke Innovatie) organiseert wordt gegeven door Humberto Schwab. Humberto Schwab is afgestudeerd in Natuurkunde en Wijsbegeerte aan de Universiteit van Amsterdam. Hij heeft een complete methode filosofie voor het middelbaar onderwijs ontwikkeld, en een experimentele lerarenopleiding eerstegraads filosofie in samenwerking met de Universiteit van Amsterdam.

Verder heeft hij verschillende ontwikkelingen in het filosofie onderwijs vormgegeven, te weten: meewerken aan ontwikkeling van het vak, doelen examens, filosofie voor het vmbo, ontwikkelen van didactische methoden, adviescommissies van de minister van OCW.

(Mede-)oprichter/voorzitter van de Vereniging van docenten Filosofie in het Voortgezet Onderwijs (VFVO) en KALOS jongeren forum filosofie (Kalosonline.nl). Tevens medeoprichter van het Platform Learning Society.

Humberto Schwab is verder werkzaam als consultancy/trainer. Zijn bedrijf Humberto Schwab Filosofia ( www.humbertoschwab.net) is gevestigd te Noord-Spanje.

Voor de gemeente Amsterdam heeft hij tientallen ‘Socratic labs’ georganiseerd over de toekomst van de stad. Met de door hem ontwikkelde ‘Socratic Design’-methode transformeert hij personen, organisaties en bedrijven naar nieuwe paradigma’s en nieuwe strategieën. Deze projecten zijn gericht op het creëren van een sterk toekomstbestendig narratief , uitgaande van waarden en filosofische vooronderstellingen gebaseerd op de ‘kunst van het luisteren’. Alleen met praktisch filosofische tools kunnen we het huidige staketsel van assumpties deconstrueren. Voorbeelden van projecten: de toekomst van Paris digital, de toekomst van het bankwezen, de Westlandse food industry , Reaktor de software gigant uit Finland, kunstacademies en een nieuwe opvatting over kunstonderwijs. Met de ‘Socratic Design’-methode worden regelmatig labs gehouden in Spanje met studenten uit EU landen.

Momenteel organiseert hij veel ‘Socratic seminars’ over de implicatie van de exponentiële groei van AI technology. Op het mobile world congress in Barcelona geeft hij filosofische reflecties op frisse innovaties. Met Rudy de Waele ontwikkelt hij een initiatief om de future of Europe te koppelen aan ‘exponential humanity’. Hij geeft transformatietrainingen aan CEO’s en leidende persoonlijkheden.

In Humberto’s visie heeft de wereld van nu gezamenlijke praktische wijsheid nodig en dit is dan ook zijn grootste uitdaging. Hij organiseert seminars en conferenties (zoals TEDx), trainingen, masterclasses en think-and-do-tanks. Leren luisteren is een sleutelbegrip in zijn werk.

Hij is hierbij sterk geïnspireerd door de filosoof Plato die in wiens dialogen, waarin Socrates de hoofdrol speelt, alles draait om het onderzoeken van het goede, het ware en het schone. Dewey is de grote favoriet uit de moderne filosofie. Niet in theorie maar in de praktijk van het gesprek, de dialoog waarin de rol tussen leerling en leermeester is omgedraaid en alles draait om het luisteren en vragen stellen. Het doel van dit alles is om wijsheid geboren te laten worden waarbij zelfkennis en ontvankelijkheid cruciaal zijn.

Onder leiding van Humberto Schwab maken we in deze masterclass kennis met de Socratische dialoog en zijn methodiek van ‘Socratic design’. We onderzoeken daarbij hoe deze vorm van praktische wijsheid kan bijdragen aan de (kennis) emancipatie van burgers en bestuurders in Rotterdam.

Deze Masterclass maakt deel uit van een samenhangende reeks van vier Masterclasses Democratische Vernieuwing. Dit is de derde in de reeks. De laatste volgt op 20 juni 2017 (gastspreker nog niet bekend). In deze serie Masterclasses geven de verschillende masters in een bijzondere verbinding tussen theorie en praktijk inzicht in de basiskennis en -vaardigheden die nodig zijn om gezamenlijk tot resultaten te komen.